Tag: Slaaptips tijdens de overgang

De overgang of menopauze treedt op bij vrouwen tussen de 40 – 60 jaar. Bij ongeveer 80% gaat dat gepaard met klachten. De bekende overgangsklachten. Slecht slapen of slapeloosheid tijdens de overgang is een veel voorkomend probleem. Hoe komt dat? En beter nog: wat kun je eraan doen?

Wat is de overgang?

De menopauze of overgang kenmerkt het definitief einde van het cyclisch functioneren van de eierstokken en dus van de menstruatie. De overgang is een transformatie van het lichaam van een fase van biologisch vruchtbaar leven naar een onvruchtbaar leven.

De overgang treedt op naarmate een vrouw ouder wordt. Dit heeft te maken met de afname van de productie van de hormonen oestrogeen en progesteron. Deze hormonen zijn verantwoordelijk voor de maandelijkse eisprong (ovulatie). De overgang is dus het gevolg van afgenomen hormoonspiegels.

De overgang bestaat uit 3 fases:

• Fase 1: pre-menopauze: de fase vóór het definitieve einde van de menstruatie. Een fase waarin door de afname van hormonen al overgangsklachten kunnen ontstaan. 
• Fase 2: menopauze: de fase van het definitieve einde van de menstruatie.
• Fase 3: post-menopauze: de fase na het definitieve einde van de menstruatie. Een fase waarin het lichaam zoekt naar een balans.

Overgangsverschijnselen

Helaas krijgen veel vrouwen in de overgang last van overgangsverschijnselen. In Nederland hebben bijna 1 miljoen vrouwen last van klachten. De bekendste verschijnselen zijn:

• Opvliegers
• Gewichtstoename
• Depressieve klachten (neerslachtigheid, angst, prikkelbaarheid en stemmingswisselingen)
• Slapeloosheid

Naast deze klachten zijn er ook nog tal van andere (atypische) klachten, zoals onregelmatige menstruaties, duizeligheid, tintelingen, hartkloppingen, hoofdpijn, spierpijn, gewrichtspijn en ongewenst urineverlies. Kortom veel lichamelijke ongemakken die erg belemmerend zijn voor het dagelijks functioneren.

Slecht slapen in de overgang

Slapeloosheid is een groot probleem bij vrouwen in de overgang. Ongeveer 40% tot 50% heeft hier last van. Slapeloosheid omvat slecht slapen en (vaak) wakker liggen. Van slapeloosheid wordt gesproken wanneer iemand gemiddeld korter dan 5 uur per nacht slaapt. 

Slecht slapen zorgt ervoor dat je de volgende nog meer klachten ervaart. Het lijkt wel vicieuze cirkel want door slecht te slapen kun je de volgende dag last hebben van vermoeidheidsklachten, concentratieproblemen of geheugenverlies, energieloos of lusteloos gevoel en kun je emotioneler en prikkelbaar zijn. Op langer termijn kan slaaptekort leiden tot depressies en angststoornissen.  

Voor een groot deel wordt slapeloosheid veroorzaakt door schommelingen in de hormoonspiegels. Het hormoon progesteron zorgt ervoor dat je slaperig wordt. Oestrogeen helpt je juist in diepe slaap te komen. Deze hormonen nemen juist af tijdens de overgang, waardoor je slecht in slaapt komt en vaker wakker wordt. Dit is een fysiologische proces van het lichaam waar je niets aan kunt veranderen. Maar er zijn wel dingen waar je wél iets aan kunt doen.   

Last van nachtelijk Zweten

Waar je bijvoorbeeld wel iets tegen kunt doen is nachtelijk zweten. Dit probleem wordt vaak genoemd wanneer het gaat over slecht slapen. Nachtelijke zweetaanvallen zijn eigenlijk opvliegers. Het kan gepaard gaan met hevige transpiratie-aanvallen. Erg vervelend als je net in slaap bent gevallen en je het bed weer moet verschonen.

Opvliegers en nachtelijk zweten worden veroorzaakt door een verstoorde thermoregulatie in de hersenen. Ook dit heeft te maken met een afname van het hormoon oestrogeen, waardoor vrouw het ineens heel warm krijgen en gaan transpireren. Hoewel opvliegers spontaan kunnen ontstaan, kunnen ze ook worden uitgelokt door stress of alcohol. En dat brengt ons bij de tweede oorzaak van het ontstaan van slaapproblemen of slapeloosheid, namelijk ‘overige’ factoren: tal van factoren die we zelf in de hand hebben.

Van stress en alcoholgebruik weten we dat het nog een ander negatief effect heeft, namelijk het remmen van het slaaphormoon melatonine. Hierdoor val je ook minder goed en diep in slaap. Al met al een opeenstapeling van ellende die zorgen dat jij niet kunt slapen.  

Daarnaast heeft ook temperatuur invloed op je slaapkwaliteit. En terugkomend op de nachtelijke zweetaanvallen kan een koelere slaapkamer zorgen voor minder zweetaanvallen. Zo kun je bijvoorbeeld zorgen voor extra ventilatie.

In het artikel hoe kun je beter slapen? lees je meer over de algemene, ‘overige’ factoren die een negatieve invloed hebben op onze slaapkwaliteit.

Overwin je overgang! Dit helpt jou!

Een combinatie van overgangsklachten maakt je onzeker en brengt vooral veel stress, onzekerheid en wellicht ook schaamte met zich mee. Het vermijden van stress wordt er zo niet eenvoudiger op.  Wat een negatief effect heeft op je slaapkwaliteit.

Wat jou kan helpen, is het E-book van Ria Kamelle. In haar boek geeft ze oplossingen en tips om 28 overgangsklachten te verzachten. Je krijgt uitleg en gaat aan de slag met onder andere voeding, meditatie en lichaamsbeweging. Het is een praktische en complete gids voor alle overgangsklachten, zodat jij weer lekker in je vel gaat zitten.